Çatışmalarda Sivil Ölümleri Artıyor: BM İnsan Hakları Ofisi Uyarıyor
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Ofisi (OHCHR), 18 Haziran 2025 tarihinde yaptığı açıklamada, dünya genelindeki çatışmalarda sivil ölümlerinin endişe verici bir şekilde arttığı konusunda uyarıda bulundu. OHCHR’ye göre, son yıllarda görülen bu artış, uluslararası insancıl hukukun ihlallerini, artan silahlanmayı ve çatışmaların giderek daha karmaşık hale gelmesini yansıtıyor.
Artışın Sebepleri ve Etkileri
BM’nin raporunda, sivil ölümlerindeki artışın başlıca nedenleri arasında şunlar sıralanıyor:
- Uluslararası İnsancıl Hukukun İhlalleri: Çatışma taraflarının, sivilleri ve sivil altyapıyı hedef alması, ayrım gözetmeksizin saldırılar düzenlemesi ve orantısız güç kullanması, sivil ölümlerini tetikleyen en önemli faktörlerden biri.
- Silahlanmanın Artması: Özellikle insansız hava araçları (drone’lar), gelişmiş patlayıcılar ve diğer ölümcül silahların yaygınlaşması, sivillerin korunmasını zorlaştırıyor ve ölümlerin sayısını artırıyor.
- Çatışmaların Karmaşık Hale Gelmesi: Devletler arası çatışmaların yanı sıra, devlet dışı aktörlerin de dâhil olduğu, iç savaşlar ve terör eylemleri gibi karmaşık çatışmalar, sivillerin korunmasını daha da zorlaştırıyor.
- Savaş Suçları ve Cezasızlık: Sivil ölümlerine yol açan suçların faillerinin cezalandırılmaması, bu tür suçların tekrarlanmasına zemin hazırlıyor.
Sivil ölümlerindeki artışın insani sonuçları ise oldukça yıkıcı:
- Ailelerin Dağılması: Sevdiklerini kaybeden aileler travma yaşıyor ve geçim kaynaklarından mahrum kalabiliyor.
- Yerinden Edilme ve Göç: Çatışmalardan kaçan siviller, evlerini terk etmek zorunda kalıyor ve uzun süreli yerinden edilme veya göç sorunlarıyla karşı karşıya kalıyor.
- Altyapının Tahrip Olması: Hastaneler, okullar ve diğer sivil altyapının hedef alınması, sağlık hizmetlerine, eğitime ve diğer temel hizmetlere erişimi engelliyor.
- Uzun Vadeli Psikolojik Etkiler: Çatışma bölgelerinde yaşayan siviller, uzun süreli travma, depresyon ve diğer psikolojik sorunlar yaşayabiliyor.
BM’nin Çağrısı ve Önerileri
BM İnsan Hakları Ofisi, uluslararası topluma ve çatışma taraflarına acil olarak harekete geçme çağrısında bulunuyor. Raporda yer alan bazı öneriler şunlar:
- Uluslararası İnsancıl Hukukun Uygulanması: Çatışma taraflarının uluslararası insancıl hukuka tam olarak uyması, sivillerin ve sivil altyapının korunması için hayati önem taşıyor.
- Silah Transferlerinin Kontrolü: Silah transferlerinin daha sıkı bir şekilde kontrol edilmesi ve sivillere yönelik saldırılarda kullanılabilecek silahların çatışma bölgelerine ulaşmasının engellenmesi gerekiyor.
- Hesap Verebilirliğin Sağlanması: Savaş suçları ve insanlığa karşı suç işleyenlerin cezalandırılması, cezasızlığın önüne geçilmesi ve adaletin sağlanması gerekiyor.
- Sivil Koruma Mekanizmalarının Güçlendirilmesi: BM ve diğer uluslararası kuruluşların sivil koruma kapasitelerinin artırılması, sivillerin çatışmalardan korunmasına yardımcı olabilir.
- Arabuluculuk ve Barış Süreçlerinin Teşvik Edilmesi: Çatışmaların barışçıl yollarla çözülmesi, sivil ölümlerini önlemenin en etkili yolu.
BM İnsan Hakları Ofisi, sivil ölümlerindeki bu artışın, insanlığın ortak sorumluluğunu yerine getirmesi gerektiğinin bir işareti olduğunu vurgulayarak, tüm tarafları işbirliğine ve somut adımlar atmaya davet ediyor. Bu trajik durumun önüne geçilmesi için uluslararası toplumun ve çatışma taraflarının bir araya gelerek kalıcı çözümler üretmesi gerekiyor.
Civilian deaths in conflict are surging, warns UN human rights office
Yapay zeka haberleri sundu.
Google Gemini’den yanıt almak için aşağıdaki soru kullanıldı:
2025-06-18 12:00 itibarıyla ‘Civilian deaths in conflict are surging, warns UN human rights office’, Top Stories tarafından yayımlandı. Lütfen ilgili bilgileri içeren ayrıntılı bir makale yazın. Lütfen Türkçe cevap verin.
1053