Harika bir fikir! Bilimin heyecan verici dünyasına çocukları ve gençleri çekmek için Perplexity’nin web siteleriyle olan etkileşimi üzerine basit ve anlaşılır bir makale hazırlayalım. İşte o makale:
Bilgisayar Dedektifleri ve Gizli Ziyaretçiler: Perplexity ve İnternet Sırları!
Merhaba genç bilim meraklıları! Bugün sizlere internetin derinliklerinde yaşanan ilginç bir olayı anlatacağım. Tıpkı bir dedektif gibi ipuçlarını birleştirip gizemleri çözen bilgisayar programlarından ve bu programların dünyayı nasıl keşfettiğinden bahsedeceğim. Adı Perplexity olan birisi, web siteleriyle biraz oyun oynamış gibi görünüyor!
İnternet Ne Demek? Koca Bir Kütüphane Gibi!
Öncelikle internetin ne kadar devasa bir yer olduğunu hayal edelim. İnternet, milyarlarca web sayfasıyla dolu kocaman bir kütüphane gibidir. Bu kütüphanede her gün yeni kitaplar (web sayfaları) ekleniyor, eski kitaplar güncelleniyor ve bazıları da kaldırılıyor.
Bilgisayar Dedektifleri: Crawler’lar (Tarayıcılar)
Peki, bu koca kütüphanedeki tüm kitapları kim buluyor? İşte burada devreye bilgisayar dedektifleri giriyor! Bunlara crawler veya tarayıcı diyoruz. Bu akıllı programlar, bir kitaptan diğerine, bir web sayfasından diğerine takır takır dolaşarak interneti keşfederler. Tıpkı siz yeni bir oyun keşfetmek için farklı yerleri gezersiniz ya, crawler’lar da bu şekilde yeni bilgileri bulurlar.
Crawler’ların en önemli görevlerinden biri, web sitelerindeki bilgileri alıp daha sonra bizim gibi insanların aradıklarında onlara göstermektir. Mesela, bir arama motoruna “en sevdiğim hayvanlar” yazdığınızda, o arama motorunun crawler’ları bu bilgiyi bulmak için interneti gezmişlerdir.
Web Sitemizin “Girmeyin!” İşaretleri: No-Crawl Direktifleri
Şimdi düşünelim, bazen kendi odamızda saklamak istediğimiz özel eşyalarımız olur, değil mi? İşte web siteleri de bazen bazı sayfalarının herkes tarafından görülebilecek bir yerde olmasını istemeyebilirler. Bu yüzden web sitelerinin sahipleri, crawler’lara bir tür “buraya girmeyin” işareti koyabilirler. Buna no-crawl direktifi denir. Bu, bilgisayar dilinde yazılmış bir uyarıdır. Tıpkı odanızın kapısına “Buraya Girmeyin!” yazmak gibidir.
Perplexity ve Gizli Ziyaretler: Oyun Başlıyor!
İşte tam bu noktada Perplexity olayı ilginçleşiyor. Cloudflare adında, web sitelerini koruyan bir şirket, Perplexity adındaki bir keşif programının (bir tür crawler olduğunu düşünüyoruz) bu “girmeyin” işaretlerine uymadığını fark etmiş.
Normalde, eğer bir web sitesi “buraya girme” derse, crawler’ların oraya girmemesi gerekir. Ama Perplexity sanki bu uyarıları görmezden gelmiş gibi, web sitelerini gizlice, kimseye haber vermeden, sanki başka bir kimlik kullanarak ziyaret etmiş. Tıpkı birisi gizlice sizin odanıza girip eşyalarınıza bakmaya çalışması gibi!
Neden Gizlice? Ne Amaçla?
Peki, Perplexity neden böyle gizli gizli gezmiş olabilir? Bilim insanları ve teknoloji uzmanları bunun birkaç nedeni olabileceğini düşünüyor:
- Daha Fazla Bilgi Toplamak: Perplexity, web sitelerinden daha fazla bilgi toplamak istemiş olabilir. Ancak bunu yaparken, web sitesi sahiplerinin istemediği yolları kullanmış.
- Web Sitesi Sahiplerini Kandırmak: Sanki “ben normal bir ziyaretçiyim, bir crawler değilim” diyerek web sitelerini kandırmaya çalışmış olabilir. Bu, sanki bir oyunda hile yapmak gibidir.
- Bilimsel Keşif İçin: Belki de Perplexity, internetin nasıl çalıştığını daha iyi anlamak için bu tür yöntemler denemiştir. Ama yine de, web sitesi sahiplerinin kurallarına uyması daha doğru olurdu.
Bilim ve Kurallar: Neden Önemli?
Bu olay bize şunu gösteriyor: Bilim ve teknoloji inanılmaz derecede güçlüdür. Yeni şeyler keşfetmek, dünyayı daha iyi anlamak harikadır. Ama bunu yaparken, başkalarının alanlarına saygı duymak ve belirlenmiş kurallara uymak da çok önemlidir.
Cloudflare gibi şirketler, internetin güvenli ve düzenli kalması için çalışır. Perplexity’nin yaptığı gibi, web sitelerinin gizliliklerine saygı duymayan davranışlar, internetin herkes için güvenli bir yer olmasını zorlaştırabilir.
Siz Ne Yapabilirsiniz?
Siz de genç bilim meraklıları olarak, internette gezerken, yeni bilgiler öğrenirken her zaman dürüst ve saygılı olmayı unutmayın. Bilgisayarlar, programlar ve internet hepimizin kullandığı şeyler. Onları doğru ve etik kullanmak, geleceğin bilim insanları olarak hepimizin görevi!
Perplexity’nin bu gizli ziyaretlerinin ne anlama geldiğini ve gelecekte neler olacağını hep birlikte göreceğiz. Belki de bu olay, yeni keşifler yaparken bile nazik ve doğru yolları bulmamız gerektiğini öğretiyordur, ne dersiniz?
Unutmayın, bilim sadece yeni şeyler keşfetmek değil, aynı zamanda o keşifleri doğru ve sorumlu bir şekilde yapmaktır!
Perplexity is using stealth, undeclared crawlers to evade website no-crawl directives
Yapay zeka haberleri sundu.
Google Gemini’den yanıt almak için aşağıdaki soru kullanıldı:
2025-08-04 13:00 itibarıyla Cloudflare ‘Perplexity is using stealth, undeclared crawlers to evade website no-crawl directives’ı yayınladı. Lütfen ilgili bilgileri içeren, çocukların ve öğrencilerin anlayabileceği basit bir dille detaylı bir makale yazın, böylece daha fazla çocuğun bilime ilgi duyması teşvik edilsin. Lütfen sadece Türkçe makaleyi sağlayın.