On Yıllardır Devam Eden İlerleme Tehlikede: Çocuk Ölümleri ve Ölü Doğumlar Artan Risk Altında (BM Raporuna Göre)
New York, 25 Mart 2025 – Birleşmiş Milletler (BM) tarafından bugün yayınlanan yeni bir rapor, dünya çapında çocuk ölümleri ve ölü doğumları azaltmada on yıllardır süren ilerlemenin tehlike altında olduğunu alarm verici bir şekilde ortaya koyuyor. UN Women tarafından yayınlanan rapor, küresel krizler, eşitsizlikler ve yetersiz yatırımlar nedeniyle her yıl milyonlarca anne, bebek ve çocuğun önlenebilir nedenlerden hayatını kaybettiğine dikkat çekiyor.
İlerleme Kaydedilmişti, Ancak…
Raporun en önemli bulgularından biri, son yıllarda çocuk sağlığı alanında önemli ilerleme kaydedildiği gerçeği. 1990’lardan bu yana, çocuk ölümleri önemli ölçüde azalmış ve birçok ülke, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nde (SKH) belirtilen hedeflere ulaşmaya yaklaşmıştı. Bu başarı, aşı kampanyaları, daha iyi sağlık hizmetlerine erişim ve anne sağlığını iyileştirmeye yönelik çabalar sayesinde mümkün olmuştu.
Ancak raporda, bu olumlu eğilimin artık tersine dönme riski taşıdığı vurgulanıyor. Aşağıdaki faktörler bu durumu tetikliyor:
- Pandemi Etkisi: COVID-19 pandemisi, sağlık sistemleri üzerinde büyük bir baskı yarattı ve temel sağlık hizmetlerine erişimi aksattı. Aşılama kampanyaları sekteye uğradı, doğum öncesi ve sonrası bakım hizmetleri kısıtlandı ve anne ile çocukların sağlık sorunları için hastaneye başvurma korkusu arttı.
- Ekonomik Kriz ve Yoksulluk: Küresel ekonomik kriz ve artan yoksulluk, ailelerin beslenme, sağlık hizmetleri ve temiz su gibi temel ihtiyaçlara erişimini zorlaştırdı. Bu durum, özellikle en savunmasız gruplar arasında çocuk ölümlerini ve ölü doğumları artırma potansiyeline sahip.
- İklim Değişikliği: İklim değişikliğinin etkileri, özellikle az gelişmiş ülkelerde su kıtlığı, gıda güvensizliği ve bulaşıcı hastalıkların yayılması gibi sorunları daha da derinleştiriyor. Bu durum, çocukların ve annelerin sağlığını olumsuz etkiliyor.
- Savaşlar ve Çatışmalar: Dünyanın çeşitli bölgelerindeki savaşlar ve çatışmalar, sağlık sistemlerini tahrip ediyor, sağlık personeline erişimi engelliyor ve nüfusun yerinden edilmesine neden oluyor. Bu durum da çocuk ölümlerini ve ölü doğumları önemli ölçüde artırıyor.
- Eşitsizlikler: Rapor, zengin ve yoksul ülkeler arasındaki, aynı ülke içindeki farklı sosyoekonomik gruplar arasındaki eşitsizliklerin de çocuk sağlığı alanındaki ilerlemeyi baltaladığına dikkat çekiyor. Daha yoksul ve dezavantajlı bölgelerde yaşayan çocuklar ve anneler, sağlık hizmetlerine daha az erişim imkanına sahip ve daha yüksek ölüm oranları ile karşı karşıyalar.
Raporun Önerileri:
Rapor, çocuk ölümlerini ve ölü doğumları azaltmada kaybedilen ilerlemeyi geri kazanmak ve SKH’lere ulaşmak için aşağıdaki acil eylemleri öneriyor:
- Sağlık Sistemlerine Yatırımı Artırmak: Özellikle temel sağlık hizmetlerine, anne sağlığına ve çocuk sağlığına yönelik yatırımların artırılması gerekiyor. Bu, sağlık personelinin eğitimi, tıbbi ekipmanların sağlanması ve sağlık merkezlerinin güçlendirilmesi anlamına geliyor.
- Eşitsizlikleri Azaltmak: Sağlık hizmetlerine erişimdeki eşitsizliklerin azaltılması, yoksul ve dezavantajlı gruplara yönelik özel programlar ve politikalar aracılığıyla sağlanabilir.
- Pandemiye Karşı Mücadeleyi Sürdürmek: COVID-19 pandemisiyle mücadele ve aşı kampanyalarının hızlandırılması, sağlık sistemlerinin güçlendirilmesi ve halkın sağlık bilincinin artırılması gerekiyor.
- İklim Değişikliği ile Mücadele Etmek: İklim değişikliğinin sağlık üzerindeki etkilerini azaltmaya yönelik önlemler alınmalı, sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşılması ve çevreyi koruyucu politikalar izlenmelidir.
- Savaşları ve Çatışmaları Sonlandırmak: Savaşların ve çatışmaların sona erdirilmesi, insani yardımların ulaştırılması ve sağlık hizmetlerine erişimin sağlanması için diplomatik çabaların artırılması gerekiyor.
- Veri Toplama ve Analizini Güçlendirmek: Çocuk ölümleri ve ölü doğumlar hakkında daha iyi veri toplama ve analiz yöntemleri geliştirilmeli, böylece daha etkili politikalar ve programlar tasarlanabilir.
- Kadınların Güçlenmesini Desteklemek: Kadınların eğitim, istihdam ve karar alma süreçlerine katılımının artırılması, anne ve çocuk sağlığını iyileştirmede önemli bir rol oynar.
Sonuç:
UN Women tarafından yayınlanan bu rapor, çocuk sağlığı alanında on yıllardır süren ilerlemenin tehlikede olduğuna dair önemli bir uyarı niteliğinde. Raporda belirtilen sorunlara çözüm bulmak ve önerilen eylemleri hayata geçirmek, milyonlarca anne, bebek ve çocuğun hayatını kurtarmak için kritik öneme sahip. Küresel topluluğun, hükümetlerin, sivil toplum örgütlerinin ve uluslararası kuruluşların işbirliği yaparak bu sorunun üstesinden gelmesi gerekiyor. Aksi takdirde, gelecek nesillerin sağlığı ve refahı ciddi şekilde tehlikeye girecek.
Risk altındaki çocuk ölümlerini ve ölü doğumları azaltmada onlarca yıllık ilerleme, UN
Yapay zeka haberleri sundu.
Google Gemini’den yanıt almak için aşağıdaki soru kullanıldı:
2025-03-25 12:00 itibarıyla ‘Risk altındaki çocuk ölümlerini ve ölü doğumları azaltmada onlarca yıllık ilerleme, UN’, Women tarafından yayımlandı. Lütfen ilgili bilgileri içeren ayrıntılı bir makale yazın.
20